Dünya 1.5 Derecelik Küresel Isınma Sınırına Doğru Gidiyor
Hazırlanan birçok rapora göre, gezegenimiz 1.5 derecelik küresel ısınma sınırına oldukça yaklaştı. Bu durum iklim değişikliği tehditlerini arttırırken buna çözüm olarak sera gazı emisyonlarının hızla azaltılması ve sürdürülebilir enerjiye geçişin hızlandırılması gerekmektedir.
Türkiye'nin de onayladığı 2015 Paris İklim Anlaşması, küresel ortalama yüzey sıcaklığındaki artışı mümkünse 1.5 derecenin altında tutmayı ve 2 derece ile sınırlandırmayı hedefliyor.
Avrupa Birliği (AB) destekli Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nin yayınladığı son raporlarda, küresel sıcaklık rekorlarının bu yaz kırılarak ortalamanın 0.66 derece üzerine çıkıldığı açıklandı. Hava sıcaklığı ortalaması 16.77 derece oldu. 2016 yılından sonra en sıcak yıl olan 2023 yılı, 2016’nın sadece 0.01 derece altında kaldı.
Günlük küresel ortalama yüzey hava sıcaklığı, ağustos ayında 1.23 dereceye ulaştı. Daha önce bu durum 2015 ve 2016 yıllarında tek bir gün olarak yaşanırken Ağustos ayında günlük sınırını birkaç kez aştı ve bu bir ilk!
Ayrıca, raporun ortaya çıkardığı bir başka detay ise sıcaklıklar böyle devam ederse, Paris İklim Anlaşması’nda küresel ısınma için belirlenen 1.5 derece sınırı aşılabilecek olması!
Tüm bu bilgilere göre, Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nin son raporları, sıcaklıkların yükselmesine neden olan atmosferdeki sera gazlarının yoğunluğu bu şekilde artmaya devam ederse, Aralık 2034’de küresel ortalama yüzey hava sıcaklığı 1.5 dereceye ulaşabileceğini açıkladı. Bu durumun ciddi bir iklim değişikliği krizi oluşturabileceği belirtiliyor. Daha sıcak bir atmosfer daha fazla nem tutabilir ve bu da sel riskini artırarak daha yoğun yağışlara neden olabilir. Ayrıca buharlaşmayı artırarak daha yoğun kuraklıklara da yol açabilir.
BM İklim Bilimi Paneli’ne (IPCC) göre, insan etkisinin olmadığı bir iklimde her on yılda bir meydana gelen aşırı sıcaklık olayı, 1.5 derecelik ısınmada on yılda 4,1 kez ve 2 derecelik ısınmada 5,6 kez gerçekleşecek. Küresel ısınmanın 4 dereceye ulaşması sonucunda ise bu tür olaylar on yılda 9,4 kez gerçekleşebilir.
Ülkelerin şu ana kadar yaptığı iklim taahhütleri bile 1.5 derecelik hedeften uzakken 2 derecenin üstüne çıkması, ciddi iklim değişikliği sonuçlarına yol açabilir.
Bilim insanları, 1.5 derece eşiğinin aşılmasının insanlar, vahşi yaşam ve ekosistemler üzerinde çok daha şiddetli iklim değişikliği etkilerine yol açacağını ve 2 derecelik artışta ise, bazı zaman dilimlerinde, tropikal ve subtropikal bölgelerde yaşanamayacak kadar yüksek sıcaklıklara yol açacağını, biyoçeşitliliğin büyük ölçüde zarar göreceğini, gıda güvenliğinin tehlikede olacağını ve kent altyapı kapasitelerinin aşırı hava olaylarıyla başa çıkamayacağını öne sürüyor.
Haberi Hazırlayan: Stajyer Ela Nur ERTEKİN
Kaynaklar:
Akgül, B. İ. (22 Eylül 2023). Dünya 1.5 derecelik küresel ısınma sınırını aşma yolunda. TRT Haber. https://www.trthaber.com/haber/cevre/dunya-15-derecelik-kuresel-isinma-sinirini-asma-yolunda-797562.html
تعليقات