Kuraklığın Etkileri: Panama Kanalı’ndan Gemi Geçiş Sayısı Azaltılacak
Panama Kanalı, Atlas Okyanusu ile Pasifik Okyanusunu birbirine bağlayan ve Dünyadaki deniz ticaret yolları arasında 1914 yılından beri önemini koruyan bir kanaldır. Bu sebeple, kanaldan geçişler Dünya ticareti için önem arz etmektedir fakat Panama Kanalı Otoritesi’ nin 31 Ekim 2023 tarihinde yaptığı açıklamada ise kuraklık nedeniyle günlük gemi geçişi sayısının azaltılacağı belirtilmiştir.
Panama Kanalının çalışma mantığı ise; sıvıların dengesi kanunundan yararlanılarak oluşturulmuştur. Gemiler 3 aşama halinde kanalı geçmektedirler; ilk aşamada deniz seviyesinde olan gemiler giriş yaptıktan sonra gölden alınan su ile yükseltilir. Su seviyesinin diğer alanda yükselmesi halinde kapaklar açılmakta ve gemi diğer aşamaya doğru ilerlemektedir. Son aşamaya gelen gemi ise göl seviyesine ulaşarak kanalı geçmektedir. Özetle; 3 alandaki su seviyesinin aşamalı olarak arttırılması ile gemiler kanaldan geçerek Atlas Okyanusuna ulaşmaktadır. Kanaldan geçmek ise 9 ile 15 saat arasında değişmektedir. Bu sebeple hem Dünya genelinde hem de bölgesel olarak kuraklığın artması sonucunda kuraklığın sadece susuz kalmak olmadığını, dolaylı olarak Dünya ticaretine ne gibi etkileri olabileceğini göstermesi açısından önemlidir.
Panama Kanalı Otoritesi’ nin (ACP) yaptığı açıklamada ise kanal rezervasyonlarının 3 Kasım tarihi itibari ile günlük 31 gemi yerine 25 gemiye düşürüleceği ve Şubat 2024’ten itibaren ise günlük 18 gemi geçişine izin verileceği belirtilmiştir. Bu kararın sonucunda, gemilerin kanaldan geçememesi daha uzun deniz yollarını tercih etmelerine ve deniz ticaret hızının yavaşlamasına neden olabilir. İnsanlar ile devletlerin ticaretle birlikte sahip olduğu ürünler ve maddi gelirler; ürünlerin bozulması veya yol süresinin uzaması sonucunda ürünlerin maliyetinin artması gibi sebeplerden dolayı temin edilemeyebilir ve ekonomik olarak yeni problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Yaz aylarının kurak geçmesi sebebiyle Panama Kanalı’ndan geçişlerde problem yaşanmış ve bunun sonucunda geçiş kısıtlamaları uygulamak zorunda kalınmıştır. Kuraklığın daha da artması ve yaz aylarında gemilerin kanaldan geçememesi, Panama Kanalı Otoritesi’ nin bu kararı almasına zemin oluşturmuştur. Ayrıca, kaydedilen yağış miktarının, 1950 yılından beri en kurak Ekim ayı olduğu Panama Kanalı Otoritesi tarafından belirtilmiştir. Panama Kanalı Otoritesi’nin yaptığı bir diğer açıklamada ise, yağışlar ile beslenen Gatun Gölü’ nün su seviyesinin daha önce görülmemiş seviyelere düştüğünü ve düşmeye devam ettiğini söylemişlerdir. Panama Kanalına ulaşmak için gemiler Gatun Gölünden ilerler ve gölden alınan su da gemi geçişlerinde kullanılır, bu sebeple Gatun Gölü’nün su seviyesinin yüksek olması Panama Kanalı’ nın kullanılması için ilk aşamadır.
Ek olarak; kuraklık dışında, bölgedeki küresel iklim değişikliği ve El Nino hava olayı da gemi geçişlerinin azaltılmasına neden olmuştur. Bu sebeplerden ötürü Panama Kanalı’ndan geçemeyen birçok gemi beklemek zorunda kalmış ve gemi geçiş sayısının azalması ile gemiler beklemeye devam etmektedir. Gemilerin Panama Kanalı’nda uzun süre beklemesi sebebiyle gemilerin taşıdığı ürünlerin fiyatlarının artacağı da tahmin edilmektedir. Örnek olarak, ABD’ den likit doğalgaz taşımanın maliyeti artmış ve daha da artacağı düşünülmektedir.
Haberi Hazırlayan: Stajyer Nisa Nur SARUCAN
Kaynaklar:
Comments