Kontrol Altına Alınamayan Los Angeles Yangınları Hakkında Bildiklerimiz

Los Angeles ve çevresinde devam eden yangınlar, 24 kişinin hayatını kaybetmesine, 12 binden fazla yapının yok olmasına ve 150 bin kişinin tahliye edilmesine neden oldu. Santa Ynez Rezervuarı’nın boş olması ve Santa Ana rüzgarlarının şiddeti, yangınların yıkıcılığını artırırken, altyapı ve su yönetimi tartışmalarını gündeme taşıdı. Uzmanlar, bu felaketin iklim krizi ve yönetim eksiklikleriyle birleşerek daha büyük sorunların habercisi olduğunu vurguluyor.

---

ABD’nin Los Angeles kentinde ve çevresinde 7 Ocak’tan beri devam eden orman yangınları, yalnızca bölgeyi değil, tüm ülkeyi etkileyen bir felakete dönüştü. Yangınlar, şimdiye kadar 24 can alırken, 12 binden fazla yapı yok oldu ve yaklaşık 150 bin kişi tahliye edilmek zorunda kaldı. En az 13 bin hektarlık alanın küle döndüğü bildirildi. Los Angeles Bölgesi Adli Tıp Kurumu, Eaton yangınında 16, Palisades yangınında ise 8 kişinin hayatını kaybettiğini doğruladı. Yetkililer, kayıp olan 16 kişinin bulunmasına yönelik çalışmaların sürdüğünü bildiriyor.

Yangınların etkisi sadece kayıplarla sınırlı kalmıyor. Ekonomik boyutuyla da tarihin en yıkıcı afetlerinden biri haline gelen bu olayda, toplam kayıpların 150 milyar doları bulabileceği tahmin ediliyor. AccuWeather Baş Meteoroloji Uzmanı Jonathan Porter, “Yangınlar, California eyaletinin yıllık GSYH’sinin %4’üne denk gelen bir ekonomik yük oluşturabilir,” açıklamasını yaparak durumun ciddiyetini gözler önüne serdi. Yangınlara bağlı ekonomik kayıplar, evlerin yeniden inşa edilmesinden tahliye maliyetlerine kadar geniş bir alanı kapsıyor.

Uzmanlar, yangınların bu denli yıkıcı hale gelmesinde Santa Ana rüzgarlarının ve bölgedeki kuraklık koşullarının önemli bir rol oynadığını belirtiyor. ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu’ndan yangın ekolojisti Jon Keeley, Santa Ana rüzgarlarının bölgedeki güçlü basınç farkı nedeniyle oluştuğunu ve bu rüzgarların kuru ve sıcak özellikleriyle yangınları hızla büyüttüğünü ifade etti. Keeley, “Bölgedeki bitki örtüsünün aşırı kuru olması ve bu yıl yağışların yetersiz kalması, Santa Ana rüzgarlarıyla birleşerek yangınları kaçınılmaz hale getirdi,” dedi.

Kaliforniya Üniversitesi Çevre ve Sürdürülebilirlik Enstitüsü Direktörü Alex Hall, yangınların iklim krizinin etkileriyle daha sık ve daha şiddetli hale geleceğini belirtti. Hall, “İklim değişikliği, daha kuru rüzgarları ve daha yüksek sıcaklıkları beraberinde getiriyor. Ancak bu durum, aynı zamanda yangın riski yüksek alanların yönetimi konusunda daha fazla önlem alınmasını zorunlu kılıyor,” ifadelerini kullandı.

Yangınlar sırasında ortaya çıkan su kıtlığı, mücadeleyi daha da zorlaştırdı. Yangının etkili olduğu Palisades bölgesinde bulunan ve 117 milyon galon kapasiteli Santa Ynez Rezervuarı, yaklaşık bir yıldır onarım nedeniyle boş durumda. Los Angeles Su ve Enerji Dairesi yetkilileri, rezervuarın boş olmasının su basıncını düşürdüğünü ve yangınla mücadelede ciddi engeller yarattığını kabul etti. Ancak eski DWP yöneticisi Martin Adams, “Rezervuar dolu olsaydı bile bu yangının şiddeti karşısında ancak sınırlı bir etki yaratabilirdi,” dedi.

Hollywood yıldızı Mel Gibson ise yangınlara yönelik eleştirilerini dile getirerek, "California’da su rezervuarlarının yıllardır boşaltıldığını biliyoruz. Bunun neden yapıldığını anlamak zor. İnsanların hayatı bu kadar değersiz olmamalı,” ifadelerini kullandı.

Yangınların ekonomik boyutları kadar sigorta sektörü üzerindeki etkileri de dikkat çekiyor. JPMorgan tarafından yapılan bir analize göre, yangınların sigortalı kayıplarının 20 milyar doları aşabileceği tahmin ediliyor. Kaliforniya’daki büyük sigorta şirketlerinden bazıları, yangın riski yüksek bölgelerde yeni poliçeler düzenlemeyi durdurmuş durumda. Uzmanlar, bu durumun mağdurları daha fazla ekonomik belirsizliğe sürükleyeceğini ifade ediyor.

ABD Başkanı Joe Biden, yangının neden olduğu tüm maliyetlerin federal hükümet tarafından 6 ay boyunca karşılanacağını açıkladı. Ancak uzmanlar, gelecekte bu tür felaketlerin önüne geçmek için su yönetiminin modernize edilmesi ve altyapı yatırımlarının artırılması gerektiğine dikkat çekiyor.

Bu trajedi, yalnızca bir doğal afet değil, aynı zamanda insan kaynaklı eksikliklerin ve ihmalin bir sonucu. İklim krizinin etkileriyle birleşen altyapı yetersizlikleri ve yönetim hataları, Los Angeles’ı daha savunmasız bir hale getirdi. Bu felaket, yalnızca bölgesel değil, küresel ölçekte önlem alınması gerektiğini bir kez daha hatırlatıyor.

Haberi Hazırlayan: Araştırmacı Doğukan ÇETİNER

Haber Kaynakları:

---. (13.01.2025). "Los Angeles tarihinin en kötü yangını: ABD'deki yangın neden çıktı? Amerika'daki yangın söndürüldü mü?" NTV Haber. https://www.ntv.com.tr/galeri/dunya/los-angeles-tarihinin-en-kotu-yangini-abddeki-yangin-neden-cikti-amerikadaki-yangin-sonduruldu-mu,nxW5uIgeJ0WUISnSeSZLaA adresinden alındı.

---. 13.01.2025. "Los Angeles'taki yangınlarda can kaybı 24'e yükseldi" Anadolu Ajansı. www.aa.com.tr/tr/dunya/los-angelestaki-yanginlarda-can-kaybi-24e-yukseldi/3448486 adresinden alındı.

Karlamangla, S., Jimenez, J., Zhuang, Y., Selig, K. ile Nostrant, R. (08.01.2025). "What We Know About the Wildfires Raging in Southern California". NYTimes. www.nytimes.com/2025/01/08/us/wildfires-los-angeles-california.html adresinden alındı.

Görsel Kaynak: Hibberd, J. (09.01.2025) "L.A. Residents Escape the Wildfires in Harrowing Viral Footage" Hollywood Reporter. www.hollywoodreporter.com/news/local-news/wildfires-video-hollywood-1236105448/ adresinden alındı.